Drita duel, dielli s' ká lé,
Alí Pasha, ' i trim rrfé,
Heret sod na kênka çue,
Kênka veshë, kênka shterngue,
Paska mathë çizmet dér m' giû, 5
Edhè u ulka ne katue,
Kû nisë gjokun me shílue,
I vên frênin prej florinit,
I vên shalen talatinit,
I a shterngon me tre kollana: 10
Hidhet gjoku porsi Zâna,
Porsi Zâna n' mal t' Tomorrit:
Edhe' e zier te dera e oborrit,
Nânes s' vet aj kû po i thrret,
Kû po i thrret e kshtû po i flet: 15
<<Po ndigjo, morí ti loke,
Bânmu nderë miqve edhe shok'e,
Bânmu nderë, kush te jetë per nderë,
Mos lên t' vobeg me t' kjá n' derë,
Mos lên t' vobeg n' derë me t' kjá, 20
Por t' m'i dalsh moter e vllá,
Por t' m' i dalsh ti nânë e tatë,
Si të parët na lanë zanát;
Se kan bîjtë do pûnë të reja
E do t' dal un dér kah Peja, 25
Dér kah Peja, dér kah Reka,
Per me u pjekë te Haxhi Zeka;
E nuk diej kur ká me m' rá,
Me u kthye dalë, me tý me u pá,
Persè shtegu orok nuk ká>>. 30
Nuses s' vet, mandè' i ká thânë:
<<Nji amanet jam tue t' a lânë:
Rritma djalin djale bujár.
T' me dalë burrë e burre Shqyptár,
T' m' bahât trim e kuvendtár, 35
Me qindrue per kanû t' vet,
Me luftue per Atme e Mbret:
T' diej me prî e me ndigiue,
Armët e besen mos me i lshue,
K6udo pûna me i qillue. 40
Por në kje se Mali i Zí
Erdh e rá kurr ne Gucí,
Dér sá t' jét djali kerth6i,
Pâsh njat Zot, qi te ká falé,
M' a ndigio ti, grue, nji fjalë: 45
Bâne zêmren gúr e krep,
Premia djalit kryet ne djep:
Mos m' i a lsho Knjazit n' dorë gjallë;
S' due t' a lâ n' Shqypní un prrallê,
Se nji biri i Alì Begut, 50
Se nji i nipi i Skenderbegut
Knjaz Nikollës i ká sherbye
Se ká vû kapicë mbí krye,
Se ká ndêjë per t' gjallë nen shkjá,
Pagë e t' dheta atij tue i lá. 55
Mâ mirë n' vorr m' u kjá per mâll,
Se nên Shkjá me ndêjë per t' gjallë!>>
Kshtû tha Alija e i hypi kalit,
Edhè u nis terthores s' malit,
Porsì breshni me duhí, 60
Tue mendue, duhan tue pí.
Ç' do t' mendojë, vall, Alì Pasha,
Qi i ká vrâ ato vetlla t' trasha,
Qi i ká vrâ ata sý si zhgjeta,
Thue se n' mní i ká ardhun jeta? 65
Se shka endë kjo mendja e nirit,
S' din kush gjâ, posë njatij t' Mirit
Qi nuk flên as kurr nuk kotet,
Qi ká n' dorë stinët edhè motet,
E qi rrezja e sýut ka' i priret 70
T' zêmers s' nierit kthellon gjiret,
E i a shef te tâna endiret,
I a skjyrton t' gjitha dishiret,
Qi atý mrendë rrin t' u perzí
Dikû bardh e dikû zí: 75
Aj, po, din shk' âsht tue mendue
Alì Pasha rruges tue shkue.
Un vecçdiej t' u tham nji fjalë,
Se, tue shkue ashtû m' kál e m'shalë,
Tue rá dromit me t' mdhej hapa, 80
Shum do rrugë ká lânë permbrapa:
Shkote gjoku porsi rê:
Edh' âsht kapun te nji rrê,
Kû nji lis i bukur ishte,
Lisi ishte e hije kishte, 85
Edhè kishte 'gurrë per brî,
Gurrë të gjallë, të kjartë florí,
Kû edhe gjokun ka ndalue
E i ká zbritë per me pushue
Nen at hije e te njaj krye. 90
Tue pushue per nen at hije,
Si luâ, qi prej shkretije
Zên m' ndo'i moje, kputë e lmekun,
Pá dobí mbasi t' ketë ndjekun
T' letë anmikun, qi i grabiti 95
Klysht e njomë e mnís i rrshiti,
Me sý t' vrântë kundron Alija
Se sá bukur Shqyptarija
Rreth e çark i shtrohet para
Me liqêj, me lume e ara, 100
E me male te madhnueshme,
E me pyje te blerueshme;
Edhè sýt i mushen n' váj,
Kah mendon se fati i sajë
Nder duer t'huaja gjithmonë ngeli, 105
Se mâ i keqi p' rherë e shkeli
E s' e la me çue kurr krye,
S' e la dritë me pá me sý.
E ashtû ndêjë trimi nen hije,
N' mend tuj endun puûnë Shqypnije, 110
Kur qe shef logut tue ardhë
Nji si hije veshë në t' bardhë,
Si nji vashë qi fat vè s' parit,
Shterngue ijet me 'i shogë arit,
Edhè zhdredhun flokët giate shtatit 115
Si ato rrezet krés s' njaj shpatit
kur bân dielli per me lé
Neper brymë të nadjes s' ré.
Ardhun shtatit si breshâna,
Si ajo vera e si ajo Zâna, 120
Bite shpatit tue flakue,
Dér qi vjen e zên mbî krue,
Vjen e zên fill nder ylbera
Qi ndermjet t'stomeve t' blera
E per rreth t' argjente t' currilit 125
I trajtote rrezja e diellit.
U trand gjoku kur e pá,
( Thonë se kali praskë nuk ká ).
Curroi veshët e ngrefi kryet
E harû, pá ia dá sýt: 130
Turfulloi nja dý a trí herë,
Tuj u zmbrapë rudines s' blerë,
Kah kisht' ndêjë Alija pshtetë.
Ali Pasha e pá edhè vetë,
E m' njâ 'n krah si kisht' zatetë, 135
I dha shtatit e u drejtue
Edhè ndêj aj tue kundrue
Palè a isht' nieri asè hyjní.
E tue kqyrë ashtû n' habí,
Qatje vonë po nisë me i thânë: 140
<< Pásh Njatè qi te ká dhânë,
A jé nieri a se jé Zânë?
A lutë Pashkë a lutë Bajram?>>
<< Se shka jam e shka nuk jam,
Se a lus Pashkë a lus Bajram, 145
Se a bâj hije a jo n' ket jetë,
Ktû s' âsht ngaeja me pëvetë:>>
Po i thotë Hija atëherë Alís.
<< Se ngusht janë pûnët e Shqypnís,
Se mbrendë besa âsht krejt harrue, 150
Se lugat m' te Knjazi âsht çue,
Asht çue Knjazi m' tê lugat:
Ká qitë sogjet shpat e m' shpat:
Don me dalë dér n' Rozafat.
N' at Berlin u dá pleqnija, 155
Në dorë t' Shkjaut me rá Shqypnija>>.
<< Mo, pásh Zotin! Shka po flet?
Z6en Alija e po gerthet.
Po a s' ká Zot a s' ká kund Mbret,
Qi nji Knjaz i Malit t' Zí 160
Mund po e bâka aj sod pleqní
Me i pushtue kto Malet t' ona,
Kû, se rrmen Drini e Valbona,
S' ká rá mrendë parmendé e huej,
Pagë e' dheta s' jânë lá kuej?>> 165
<< Jo, po, prá, i pergjegji Hija;
Nên kâmë t'Shkjaut do t' vuej Shqypnija,
Edhè Knjazit pagë e t'dheta
Do t' i lajë per sá t' rrjedhë jeta;
Persè sod gjindja shqyptare, 170
Rrêjtë me pare e me timare,
Besë e fis kta kan mohuemun,
Krejt Atdhén kta e kan harruemun,
Edhè armët i perdorojn:
Kur mos t' vrasin shoqisho' in: 175
Jo per t' sjellë lirín Shqypnís,
Jo per t' mare e t'mare e t'mire t' njerzís,
Por per t'zgiedhë se kê nder t' huej
Zot Shqypnija do t' a quej.
Marre e trup per fis t'Shqyptarve 180
Me shnderuem namin e t'Parve
Edhè rob deshtas me ngelun
Nên kâmë t'hueja ndrydhë e shkelun,
Si moskush m' ftyrë t' rrokullís!
Se un jam Ora e Shqypntarís, 185
Se un Shqyptarët-o do t' i nâmi,
T' mos u zhbîhet arve grâmi,
T' mos u dahet dhênve dâmi,
T' mos u lindet djalë ne voter,
T' mos u rritet vllá as moter, 190
Por le t'shuehen nên zgiedhë t' huej,
Porsi shuhet krypa n' ujë>>.
<< T' lshosha bjeshkët o morì Zânë,
Merr Alija, atëherë, me i thânë,
T' lshosha bjeshkët e t'lshosha malet, 195
Mos na nam, he shto' Zo' vallet!
Se né nâma na ká rá,
Se né besa na ká vrá,
Q'se ká mrrîjtë fisi i shqyptarit,
Me u dridhë para Gospodarit, 200
Shqyptari me u dridhë n' sý t' Knjazit,
Qi as sá luga m' fyt t'nji mazit
S' çon kandár aj nder mbretní...
Jo, por, n'kje se n'Shqyptarí
Ké gjetë hije me pushue, 205
Ké gjetë gurra me u freskue,
E rudina me lodrue,
Me lodrue e me vallzue
Krah e m'krah me t' Bukurat tjera
Kur lulzon e butë Prandvera, 210
Pásh njat sý, qi e paske hýll,
Qi m'a çilë e qi m' a myllë
Si ajo hâna neper pyllë,
Deh! m' kallxo n' ket hije shpati
Si t'' a pshtoj Shqypnín, i ngrati; 215
Se t't bâj bén mbî gúr të vorrit,
M' Bigë te Shalës e m'shkam t'Tomorrit,
Qi per tê nuk m' dhimet djali,
Qi per tê jeten e fali>>
Kur ká ndie Ora e Shqypnís 220
Se shka i tha Pasha i Gucís,
Fort me vedi ajo â gëzue,
Edhè Pashës kshtû i ká ligjrue:
<<M' kâmë prá Alì per n'kjosh kund gjallë,
Nuk âsht ngaeja sod me u tallë: 225
Knjazi topin âsht ka e kallë.
Dil e piqu m' Haxhi Zeken;
Grish Kosoven, bashkò Reken:
Lsho kushtrimin n' Toskë e n' Gegë;
Mblidhnu tok si kokrrat n' shegë: 230
Forca tok-- s' bâhet rrcok
Edhè, lidhë me besë shqyptare,
Bini Shkjaut ju fulikare:
Un me jue kam me qillue:
Shkján nên kâmë kam me u a shtrue. 235
Por, pse ti m, a bâne at bé,
Se nep jeten per Atdhé,
Qe un t' ap nji forcë te ré
Vendit lisat ti me i shkulun,
M' tý tagani mos me u ngulun, 240
Plumja e pushkës tý mos me t' vrá,
Gjylja e topit mos me t' rá>>.
Edhe kshtû tue ligjirue,
Alì Pashës ajo âsht afrue:
Ká qitë doren mrendë në gjí, 245
Ká xjerrë jashtë do rozmarí:
I a ká dhânë t'i mârre erë;
Mandej thânë i ká Alís;
<<Hajt,Ali, ti me u sprovue
Palè a e shkulë lisin me rrêma, 250
Palè a e shkulë e prap e ngulë.>>
Edhè trimi i âsht shterngue,
Me dý duert lisin ká kapë,
Dý - trí herë aj e ka trandun,
Me gjith rrâjë edh'e ká shkulun; 255
Por, kur prap ká bâ m'e ngulun,
As nji giû n' dhé s' mund e shtini.
Fort ká qeshë e bukura e dheut.
Kur ká pá se aj Ali Pasha,
S' muejtka n'vend lisin m'e ngulun, 260
Edhè s' dytit rozmarín
I a ká dhânë t ' i marre erë.
Kur âsht çue s' dytit Alija,
Me dý duert lisin ká kapë,
E si t' ishte i' hû prej gardhit, 265
Shul perpjetë aj e ká ngrîjtun
E dèr m' degë në dhé e ká ngulun.
Mandej sjellë âsht me soditun,
Se ç' po i thotë Orae Shqypnís;
Por me sý t' Miren s' e pá: 270
Isht' bâ voes e rá nder lule.
M' kâmë Alija habitë ngeli,
Tue kundrue rreth kah zabeli,
Deri nalt kû niste bora,
Per me pá se ç' u bâ Ora, 275
Kur nisë gjoku me hingllue,
Nisë me thunder me trkllue,
Thue se n'mend po do m 'i a qitun,
Se s'isht'ngaeja atý me pritun.
Asht kujtue, medjè, Alija, 280
Per shka thânë i kishte Hija,
Se n' rrezik gjindej Shqypnija,
Edhè gjokut m' shpinë ká kcye.
Gjoku turrin ká shperthye:
Kush dý herë s' i pá me sý. 285

Back to Top